Buska Galeria Sztuki Willa Polonia
al. Adama Mickiewicza 7
tel. 41 370 54 35
e-mail: galeria@bsck.busko.pl
Godziny otwarcia
poniedziałek – nieczynne
wtorek – piątek: 9:00 – 17:00
sobota: 13:00 – 17:00
Galeria Sztuki Willa Polonia powstała z potrzeby ciągłego odkrywania sztuki współczesnej. Tworzymy miejsce, które pozwala na nowe interpretacje i ujęcia. Chcemy skonfrontować tradycję z teraźniejszością. Głównym celem działalności galerii jest prezentacja sztuki współczesnej, propagowanie i udostępnianie szerszemu gronu odbiorców twórczości znanych i cenionych artystów z całej Polski i za granicy oraz prezentacja prac twórców lokalnych.
BUDYNEK
Galeria mieści się w centrum miasta przy Alei Mickiewicza 7, w zabytkowej kamienicy wybudowanej ok.1900 roku. Jest jedynym drewnianym budynkiem w obrębie tzw. Buskiej Starówki. Właścicielem budynku był doktor Julian Majkowski, który w 1905 r. sprzedał nieruchomość innemu lekarzowi zdrojowemu doktorowi Antoniemu Sulimierskiemu, a ten z kolei doktorowi Leopoldowi Byrkowskiemu.
HISTORIA
Podczas drugiej wojny światowej budynek zajęły niemieckie władze okupacyjne. Niemcy umieścili tu posterunek policji bezpieczeństwa (Siherheitspolizei) oraz Sąd Specjalny (Sondergericht). Funkcję szefa tych instytucji pełnił Hans Peters, który został zabity w wyniku zamachu, zorganizowanego przez polskich partyzantów. W salach na piętrze prowadzone były przesłuchania aresztowanych, często z zastosowaniem okrutnych tortur. Natomiast w piwnicach willi znajdował się areszt, gdzie osadzano zarówno aresztowanych, jak i skazanych, głównie członków ugrupowań konspiracyjnych.
Po zakończeniu wojny budynek został całkowicie wyeksploatowany przez urzędy i instytucje, które w nim kolejno rezydowały. W latach 1945 – 1980 miały tu swoje siedziby: komitet miejski Polskiej Partii Robotniczej, biura Zarządu Powiatowego Związku Młodzieży Polskiej, Pogotowie Ratunkowe, w latach 60. – Izba Porodowa , dyrekcja Zakładów Przemysłu Gumowego i Biblioteka Publiczna. W 1980 r. stan techniczny obiektu kwalifikował go jedynie do rozbiórki. Zapobiegły temu działania Komitetu Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa oraz środowisko kombatantów Armii Krajowej w Busku-Zdroju, a także specjalnie utworzona Komisja Społeczna. W latach 1980 – 1989 przeprowadzony został kapitalny remont willi, a władze miasta i gminy Busko Zdrój zaakceptowały projekt utworzenia tu Galerii Biura Wystaw Artystycznych o nazwie „Zielona” oraz Muzeum Ziemi Buskiej do 2021.
Willa Polonia jako zabytek i miejsce kaźni patriotów polskich znalazła się pod ochroną Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Zabytkowy budynek przeszedł kompleksowy remont. Podczas prac zostały wzmocnione i częściowo wymienione ławy fundamentowe, a na parterze konstrukcję, poza małymi wyjątkami, wykonano od nowa. Na pierwszym poziomie i poddaszu szkielet budowli został wymieniony w stu procentach. Boazeria i elementy ozdobne, zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz zdemontowano, odnowiono i zamocowano na nowo. Tam, gdzie ich brakowało, zostały dorobione w takim samym standardzie. Do budynku dobudowano także segment, dzięki któremu jego powierzchnia zwiększyła się o kilkadziesiąt metrów kwadratowych.
PRZESTRZEŃ
Przestrzeń Galerii to 4 sale ekspozycyjne, umożliwiające jednoczesną prezentację wystaw oraz organizację wydarzeń – spotkań, wykładów, czy warsztatów. Galeria Sztuki współpracuje z instytucjami publicznymi oraz prywatnymi, prezentując zarówno przekrój polskich klasyków sztuki awangardowej, jak i twórców, którzy działają tu i teraz. Najważniejszym założeniem naszej działalności jest stworzenie miejsca spotkań dla wszystkich pasjonatów sztuki – kolekcjonerów, obserwatorów i popularyzatorów kultury. Funkcjonowanie Galerii wykracza poza samą organizację wystaw. Naszą misją jest edukowanie i upowszechnianie dostępu do wiedzy i kultury. Każdej ekspozycji towarzyszy szereg wydarzeń, które przybliżają nie tylko tematykę wystawy, czy twórczość prezentowanego artysty, ale i poszerzają kontekst oraz umożliwiają głębsze zrozumienie zjawisk i wydarzeń.
PROGRAM
„Projekt Historia”, który zagościł w Buskiej Galerii Sztuki Willa Polonia, to prezentowana stała wystawa poświęcona historii miasta Buska – Zdroju. Wystawa przenosi nas w czasie, poczynając od XII w., przez rozwój osady za czasów Leszka Czarnego, który jest postacią kontrowersyjną i niezwykle interesująca. W 1252 r. Bolesław Wstydliwy nadał miejscowemu klasztorowi immunitet skarbowy, w którym spotykamy pierwszą wzmiankę o buskiej soli i możliwościach jej eksploatacji. W nawiązaniu do tematu, dzięki uprzejmości Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka będzie też można zachwycać się urokliwymi działami sztuki – solniczkami, które prezentowane będą do końca roku. XVI w. to burzliwe czasy reformacji, której zawirowania miały widoczny skutek w architekturze i koncepcji nowego spojrzenia na religię na Ziemi Buskiej. Kolejny etap wprowadzi nas w historię uzdrowiska, powstawania nowych willi i pensjonatów, które przez swój niebywały i wyszukany styl alpejski przyciągały gości kąpielowych. Całość kunsztu sztuki wokalnej zaprezentuje znana i sławna Busczanka – Krystyna Jamroz. A dala bardziej wyluzowanych Wojtek Belon „wkręci” nas w klimaty piosenki turystycznej.
Nie mogło być inaczej. Busko-Zdrój będąc jednym z najstarszych miast na Ponidziu – zobowiązuje. Ta cząstka historii jest wyjściem do poznania i zainteresowania wszystkich, tak licznie odwiedzających nasze miasto kuracjuszy i turystów. Buska Galeria Sztuki Willa Polonia to idealne miejsce na mapie miasta, którego nie można ominąć. Obowiązkowy punkt na mapie miasta, aby wejść, zachwycić się i wyjść bogatszym duchowo.